Jelito nadwrażliwe
Prawidłowa dieta to jedna z najwyższych wartości w życiu człowieka.
To nie tylko paliwo, które dostarcza nam energii, to przede wszystkim komfort, witalność oraz zdrowy stan ducha.
Dane statystyczne przedstawiają, że ponad 60% chorych , u których zdiagnozowano zespół jelita nadwrażliwego zgłasza objawy i pogorszenie samopoczucia po spożyciu posiłku:
- 28% z osób badanych odczuwa dyskomfort już po 15 minutach od momentu skończenia posiłku
- a u 93% osób nasilone objawy utrzymują się nadal jeszcze po 3 godzinach od jedzenia.
Wiele razy to podkreślałam, ale jeszcze raz wspomnie, że nie ma uniwersalnego środka dla każdego z Was. Każda osoba jest inna, w inny sposób boryka się z chorobą, inne ma objawy. Dlatego dieta powinna być indywidualnie dobrana do potrzeb chorego, a zwłaszcza jeżeli chodzi o zespół jelita nadwrażliwego. To specyficzna i przewlekła choroba, z którą często wiążą się przykre doświadczenia. Zwykłe internetowe porady doktora Google nie sprawdzą się w 100%. Dobrze zdiagnozowana choroba i idealnie dobrana dieta to sukces. Uważam, że przy tej specyficznej chorobie prowadzenie dzienniczka żywieniowego jest nieodzownym elementem terapii – sprawdzi się i w postaci biegunek i zaparć. Ta forma samokontroli ułatwia mi pracę jako dietetykowi, gdyż jest w stanie wyeliminować produkty z diety, które tak naprawdę szkodzą pacjentowi.
Zalecenia żywieniowe w zdiagnozowanym ZJN
- Jedno z najważniejszych to WODA. Zarówno w postaci zaparć, jak i biegunek zadbać należy o odpowiednie nawodnienie, a w szczególności podczas biegunek, gdyż mogą one spowodować odwodnienie. Zalecam wodę niegazowaną, słabą herbatę oraz zioła. W postaci zaparciowej także wypijaj soki owocowe. Płyny uzupełniamy między posiłkami, godzinę przed lub po posiłku absolutnie nie pijemy podczas spożywania posiłku. Jest to dość istotne w postaci biegunkowej, gdyż popijanie podczas posiłku przyspiesza jego przejście przez przewód pokarmowy. Zalecana ilość wypitej w ciągu dnia wody to według zaleceń dla osoby zdrowej , czyli powyżej 8 szklanek.
- Regularność spożywania posiłków. Myślę, że warto o tym mówić, bo nie tylko to ważna sprawa w chorobie, ale również, gdy jest się zdrowym. Każdy organizm funkcjonuje według własnego rytmu okołodobowego, jak zegarek i właśnie ten zegar biologiczny układu pokarmowego skłania do skurczu jelit, czyli do ich perystaltyki. Skurcze są o określonej częstotliwości, nasilają się, kiedy żołądek powinien być opróżniony. W ten sposób dochodzi do trawienia oraz zapobiegania osiadania się bakterii w określonych częściach jelita, zwłaszcza cienkiego. Pamiętaj, że skurcze są niezależne od człowieka, ale to, co zjadamy i kiedy, zależy wyłącznie od nas. Ostatni posiłek powinien być spożywany 3 godziny przed snem, gdyż zjedzony posiłek bezpośredni przed snem spowoduje wolniejsze oczyszczanie jelita i namnażanie się bakterii.
- Aktywność fizyczna ma istotne znaczenie w leczeniu zespołu jelita nadwrażliwego. W połączeniu z odpowiednią dietą, jako podstawowy środek polepszenia jakości życia oraz skutecznego leczenia. Regularny trening czy nawet codzienny spacer pobudza funkcje jelita. Bezsporne jest to, że uprawianie intensywnego sportu osłabia błonę śluzową jelit, ale umiarkowany wysiłek i regularność poprawia nasza odporność na tą chorobę i wzmacnia ją (błonę śluzową).
- Akceptacja aktualnego stanu, w którym się obecnie znajdujemy to pierwszy krok do zaleczenia tej choroby. Wiem, że nie jest łatwo żyć z chorobą, ale myśleniem możemy zdziałać cuda. Uprawiaj techniki relaksacyjne, naucz się odprężać, joga czy jakakolwiek inna forma radzenia sobie ze stresem ułatwi przejście przez ten najtrudniejszy czas. O tym więcej http://zdrowe-love.pl/rola-psychiki-w-leczeniu-zespolu-jelita-nadwrazliwego/
Jak można sobie pomóc, by zacząć żyć bardziej komfortowo?
- zmiany wprowadzaj systematycznie i powoli, zacznij zapisywać przez parę dni, co zjadasz i rób notatki, zapisując w nich swoje odczucia i wyciągaj wnioski.
- postaraj się zacząć jeść regularnie – to klucz do sukcesu, ale nie uzależniaj się od pory posiłku, co do minuty, raczej staraj się wypracować nawyk, który z czasem stanie się normą.
- ważne jest też to by z wyprzedzeniem planować posiłki. Jeśli w porze posiłku, nie ma cię w domu, zabierz go ze sobą.
- staraj się nie jeść wysoko przetworzonych produktów, znajdź czas na samodzielne przygotowywanie posiłków.
- pamiętaj o wodzie!!!
- cukier absolutnie nie wskazany, Jeżeli masz ochotę na coś słodkiego zjedz kostkę ciemnej czekolady. Dla osoby z biegunką – zadziała zapierająco, natomiast w zaparciach możesz sobie pozwolić, na dozwolone w diecie owoce.
- eksperymentuj w kuchni, szukaj nowych smaków, nowych połączeń, nie bądź monotonny, bo dieta skończy się fiaskiem.
- nie trzymaj niedozwolonych i nie zdrowych produktów w domu – to kusi.
- zadbaj o ruch, wybierz to, co sprawia ci przyjemność. Jeśli, masz gorszy dzień, to po prostu idź na spacer.
- znajdź kompana lub grupę wsparcia w diecie eliminacyjnej, to zawsze jakieś wsparcie i pomoc ze strony osób z tym samym problemem. Dobra rada zawsze w cenie.
Przykładowy jadłospis dla postaci zaparciowej
Śniadanie
KULECZKI ZBOŻOWE 2 porcje
- 1 szklanka płatków owsianych
- 1 szklanka gorącej wody
- garść śliwek suszonych
- cynamon
- granat
Przygotowanie:
Płatki miksujemy i zalewamy wrzącą wodą, mieszamy. Jeśli będą zbyt suche dodajemy jeszcze odrobinę wody by powstała gęsta masa. Śliwki drobno kroimy i mieszamy razem z cynamonem i płatkami. Formujemy kulki i zapiekamy w piekarniku w 200°C przez około 20 minut. Podajemy z orzeźwiającym granatem.
Przekąska
KOKTAJL Z OWOCAMI 1 porcja
- 2 pomarańcza
- 2 morele suszone
- 1 figa suszona
- 1 łyżka otrębów
- 1 łyżka posiekanego słonecznika
Przygotowanie:
Wszystkie składniki blendujemy.
Obiad
SPAGHETTI 1 porcja
- 50 g makaronu razowego spaghetti
- 40 g zielonej soczewicy
- pól szklanki pomidorów krojonych z puszki
- 1/2 cebuli
- 1 łyżka oleju rzepakowego
- 1 ząbek czosnku
- natka pietruszki
- przyprawy wedle uznania
Przygotowanie:
Makaron gotujemy według przepisu na opakowaniu. Na patelnię wlewamy olej i podsmażamy posiekaną drobno cebulę. Pomidory i posiekany czosnek dodajemy do cebuli – doprawiamy ulubionymi ziołami. Soczewicę wcześniej namoczoną gotujemy do miękkości. Soczewicę i sos pomidorowy podajemy z ugotowanym al dente makaronem.
Kolacja
SAŁATKA NA KOLOROWO 2 porcje
- 1/2 kalafiora
- cebula
- pomarańcza
- cukinia
- 3 kolorowe papryki
- tymianek
Przygotowanie:
Wszystkie warzywa dokładnie myjemy, kalafiora dzielimy na różyczki, paprykę, cebulę kroimy w kostkę, a cukinię w plastry. Pomarańczo obieramy i kroimy w szerokie plastry. Wszystko obtaczamy tymiankiem i układamy na folii aluminiowej i zapiekamy w piekarniku lub grillu przez około 15 minut. Podajemy na ciepło np. z sosem jogurtowym.
Bibliografia:
1. Jelito drażliwe – leczenie dietą, H. Stolińska – Fiedorowicz, Wyd. Zwierciadło Sp. z o.o., Warszawa 2018